Geçen haftaki yazımda PAGDER Başkanı Selçuk Gülsün ile plastik sektörünün dünü ve geleceğine yönelik söyleyişimi sizlerle paylaşmıştım.

Önceki günde konuştuğum İstanbul Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İKMİB) Başkanı Adil Pelister’den kimya sektörünün 2020 değerlendirmesini ve 2021 yılı öngörü ve beklentilerini anlatmasını rica ettim.

Adil Bey kimya mühendisi.

Yönetim Kurulu Başkanlığı’nı yaptığı Beta Kimya’da sektörün başarılı firmalarından…

COVID-19 küresel salgınının, üretimden tüketime bütün ekonomik zinciri olumsuz etkilediğini belirten Adil Pelister, kimya sektörünün geçmişe ve geleceğine dair çok önemli bilgiler verdi. Pelister, kimya sektörünün büyük bir çaba ile üretim ve ihracata devam ettiğini, 16 alt sektörüyle birlikte ülke sanayisine yön veren tüm üretim alanlarına ve 27 sektöre hammadde veya yarı mamul sağlayan lokomotif bir sektör olan kimya sektörünün, pandemi döneminde de en çok ihtiyaç duyulan ürünleri üretmesi dolayısıyla ne kadar hayati bir önemi sahip olduğunun bir kez daha anlaşıldığına dikkat çekti.

Adil Pelister, pandeminin ilk aylarında ülkemizdeki acil ihtiyaçların karşılanması amacı ile bazı medikal, kozmetik ve kimyevi maddelerin ihracatına kısıtlama getirildiğini anımsatarak şu bilgileri verdi:

“Bu kısıtlamaların kaldırılmasında İKMİB olarak önemli bir katkımız oldu.

Sektörümüz petro-kimya alanında küresel enerji ihtiyacı azalmasına bağlı olarak ihracat düşüşü yaşasa da plastik, kozmetik, ilaç, medikal, temizlik maddeleri başta olmak üzere diğer alt sektörlerinde ise nispi bir artış kaydetti.

2020 yılında aylık bazda Aralık ayı 1,80 milyar dolar ile en yüksek ihracatın gerçekleştiği ay olurken, mayıs ayı 1,18 milyar dolar ile en düşük ihracatın gerçekleştiği ay oldu. Nisan ayında ise genel ihracatta ciddi bir gerileme yaşanırken tüm sektörler arasında en fazla ihracat yapan sektör olarak ilk sıraya çıktık. 2020 yılı ilk 3 çeyrek verilerine göre dünyada kimya sektörü ihracatı yüzde 23,1 azalırken, Türk kimya sektörü ihracatı sadece yüzde 4,6 azaldı. Sektörümüzün dünya ihracatındaki payı ise yükseldi ve 0,7 oldu."

“231 ülke ve bölgeye kimya ihracatı yaptık”

Kimya sektörünün en çok ihracat yaptığı alt sektörün yüzde 3,42’lik artış ve 6,33 milyar dolarlık ihracat ile plastik ve mamulleri olduğunu anımsatan Adil bey şu değerlendirmeleri yaptı: “En çok ihraç edilen diğer alt sektörlerimiz mineral yakıtlar, mineral yağlar ve ürünler, anorganik kimyasallar, uçucu yağlar, kozmetikler ve sabun, eczacılık ürünleri ve kauçuk, kauçuk eşya olarak sıralandı.

En çok artış olan sektörümüz ise yüzde 46,61 artış oranı ile muhtelif kimyasal maddeler sektörümüz oldu. Pandemiye rağmen ABD’ye olan kimya ihracatımız yüzde 12,73, İngiltere ve Belçika’ya yüzde 20’nin üzerinde, Almanya’ya yüzde 5,50, İsrail ve Romanya’ya ise yüzde 14’ün üzerinde arttı. Covid-19 ürünlerinde 2020 yılında en çok dezenfektan ihraç edildi.”

“Yerli ve milli üretime odaklanmalıyız”

Türkiye’nin yerli ve milli üretime odaklanmasının önemine dikkat çeken Adil Pelister, 2021 yılına dair öngörülerini ise şöyle anlattı:

“2021 yılında aşılamayla birlikte ekonomilerin kademeli olarak toparlanmasını bekliyoruz. Ancak pandemi belirsizliğini hala koruyor. Özellikle ihracat açısından AB ülkeleri başta olmak üzere diğer ülkelerin de pandemiyle mücadelesi ihracatımızın da seyrine etki edecektir. Burada riski minimize edebilmek için pazar çeşitliliğini artırmak gerekiyor. Kimya sektörümüz ise bu konuda her ay en fazla ülke ve bölgeye yaptığı ihracatla 27 sektör arasında birinci çıkıyor.

2021 yılında da ABD, Çin, Rusya, Hindistan ve Meksika başta olmak üzere Ticaret Bakanlığımızın belirlediği 17 hedef ülkeye öncelik vereceğiz.

Diğer yandan hükümetimizin ekonomi ve hukuk alanında yapacağı reformlar ile yatırım ortamının iyileştirilmesi hem yurt içi hem yurt dışından gelecek yatırımcılarımız açısından çok önemli. Yerli ve milli üretime öncelik verilmesi, yüksek katma değerli ürün üretimine geçilmesi ve firmalarımızın ölçek büyütmesi sektörümüzün geleceği açısından büyük önem taşıyor. Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi programında da öncelik verilen kimya sektörümüzde yeni yatırımların artacağına inanıyoruz.”

“21 milyar dolar katma değer sağlayacak 103 ürün alanı”

Hammaddede yüzde 70 oranında dışa bağımlı olan kimya sektörünün ithalatı frenleyecek, ekonomiye yaklaşık 21 milyar dolarlık katma değer sağlayarak ülkemizin cari açığın düşmesine katkı sunacak kritik bir rapor hazırladıklarını da anlatan Adil Bey, bu konuda şu bilgileri kaydetti:

“’Türk Kimya Sektörü Yatırım Öncelikli Ürünler’ raporumuzda, 2019 yılında 50 milyon dolar üzerinde ithalatı yapılan kimyevi ürünleri inceledik. 157 ürün kategorisini mercek altına aldık ve yerli üretim hamlesi bekleyen 103 stratejik ürün alanını belirledik.

Türk kimya sektörümüzün ve sanayimizin bu ürünlere yönelik yatırımlarıyla birlikte, ihracattaki rekabet gücümüzü artıracağımızı düşünüyoruz.

Bununla birlikte teknoloji, sermaye ve kaynak yoğun olan sektörümüzün katma değerli üretim yapısına geçmesi için ihtiyacı olan Ar-Ge çalışmalarına destek sağlamak amacıyla Birliğimizin ‘Kimya Teknoloji Merkezi’ kurma çalışmaları da devam ediyor.

 İhtiyaç analizini tamamladığımız merkezin önümüzdeki dönemde fizibilite çalışmalarına başlayacağız. Yılsonunda merkezin kurulum adımlarının atılmasını planlıyoruz.”

“2021 için ihracat hedefimiz 20,6 milyar dolar”

2021 için sektör olarak çıtayı yüksek tuttukların vurgulayan Adil Bey, şu değerlendirmelerde bulundu: “İKMİB olarak 2021 yılında yapacağımız fuar milli katılım organizasyonları, sanal ticaret heyeti ve alım heyeti faaliyetleri ile yarışmaların yanı sıra kimya sektörümüz açısından gündemimizde olan diğer konular arasında Kimya Sanayi Şurası, Avrupa Yeşil Mutabakat projesi, AB REACH’e uyum kapsamında ülkemizde uygulanan Kimyasalların Kaydı, Değerlendirilmesi, İzni ve Kısıtlanması Hakkında Yönetmelik (KKDİK Yönetmeliği) çerçevesinde kimyasalların kaydının yapılması, BREXIT sonucu UK-REACH’e ayrıca uyum sağlanması ve Türk kozmetik sektörü Çin e-ticaret pazarına giriş projesi de yer alıyor.

Bu kapsamda ihracatta 20,6 milyar dolar üzerine çıkmak için tüm gayretimizle çalışmaya devam edeceğiz.”

İKMİB Başkanı Adil Pelister’in sektöre ilişkin değerlendirmesi özetle bunlar.

Sektör firmalarına ve başkan Adil beye kolaylıklar diliyorum…